- Χαμσάιρ
- (Hampshire). Κομητεία (3.777 τ. χλμ., π. 1.542.900 κάτ.) της Μεγάλης Βρετανίας στη νότια Αγγλία, με πρωτεύουσα το Ουίντσεστερ. Βλέπει στη θάλασσα της Μάγχης, και περιλαμβάνει στα Δ τη λεκάνη του ποταμού Έιβον, στα ΝΑ τη λεκάνη του Τεστ και άλλων μικρότερων ποταμών, και στα Β μέρος της λεκάνης του Λόντον, που εκβάλλει στον Τάμεση. Τα εδάφη της περιοχής χρησιμοποιήθηκαν κυρίως σε καλλιέργειες (σιτάρι, βρώμη, κριθάρι) και σε βοσκή ζώων (χοίροι, βοοειδή). Το X. είναι ακόμα ανάμεσα στις πλουσιότερες σε δάση αγγλικές κομητείες (10% της επιφάνειας του εδάφους). Το κλίμα, αρκετά ήπιο, είναι ευνοϊκό για την ανάπτυξη πολλών λουτροπόλεων. Τα μεγαλύτερα κέντρα της κομητείας βρίσκονται κατά μήκος των ακτών, όπως το Σαουθάμπτον, Πόρτσμουθ και Μπάουρνμουθ.
Ιστορία. Το X. ιδρύθηκε ως αποικία των Κελτών που προέρχονταν από τη Γαλατία, οι οποίοι εγκατέστησαν την πρωτεύουσά τους στη θέση Βέντα Μπελγκάρουμ, στο σημερινό Ουίντσεστερ. Η περιοχή δέχτηκε την εισβολή των Δυτικών Σαξόνων (495), οι οποίοι δημιούργησαν εκεί τον κεντρικό πυρήνα του βασιλείου του Ουέσεξ. Οι λαοί της Σκανδιναβίας επιτέθηκαν στο X. γύρω στο 835 και στους 2 επόμενους αιώνες υπέφερε από τις επανειλημμένες λεηλασίες των Δανών. Μετά την κατάκτησή του από τους Νορμανδούς (1066) το Ουίντσεστερ έγινε πρωτεύουσα του βασιλείου και βρισκόταν σε εμπορικές συναλλαγές με το Λονδίνο. Στη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου το X. αποτέλεσε ένα από τα κυριότερα κέντρα αντίστασης των βασιλοφρόνων, που κατακτήθηκε και καταστράφηκε από τους δημοκρατικούς το 1645.
Ηλιακό ρολόι στο Χάμσαϊρ, με κορυφή μήκους 17μ. που το καθιστά το μεγαλύτερο στον κόσμο (φωτ. ΑΠΕ).
Dictionary of Greek. 2013.